Tái vận dụng mô hình cứu trợ cộng đồng từ Covid-19 cho cứu trợ thiên tai ở Miền Bắc

SLO – Trong những ngày gần đây, cơn bão số 3 đã và đang gây ra nhiều tổn thất nghiêm trọng ở các tỉnh thành miền Bắc nước ta. Lũ lụt, sạt lở đất và những hậu quả khác đang khiến nhiều người dân lâm vào hoàn cảnh khó khăn, cần được hỗ trợ khẩn cấp. Trong bối cảnh này, việc vận dụng những mô hình cứu trợ dựa vào cộng đồng cần được kết hợp triển khai để chung tay cùng Mặt trận Tổ quốc phân bổ kịp thời nguồn cứu trợ đến đồng bào miền Bắc.

Hình ảnh Thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai bị lũ cuốn ngày 11/9. Ảnh: Internet

Dưới đây là các mô hình đã được đội ngũ nghiên cứu của Viện SocialLife nghiên cứu, đề xuất trong thời điểm đại dịch Covid-19 và có thể tái vận dụng trong tình huống hiện nay.

1. Tổ cứu trợ cộng đồng: có thể đóng vai trò như các Tổ COVID trước đây. Thay vì tập trung vào y tế, các Tổ cứu trợ này sẽ trở thành đầu mối thông tin, giúp theo dõi và nắm bắt tình hình thiệt hại của các hộ gia đình, đồng thời phối hợp với chính quyền địa phương để đưa ra các giải pháp hỗ trợ kịp thời. Với sự linh hoạt của cộng đồng, việc phát hiện và ứng phó với các khu vực bị cô lập, thiếu lương thực hay cần cứu trợ y tế sẽ trở nên nhanh chóng hơn.

2. Trạm cứu tế cộng đồng: cũng có thể được thiết lập tại các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề. Tại đây, các nguồn lực từ nhà nước và xã hội sẽ được tập trung để phân phối lương thực, nước uống, thuốc men và các vật dụng cần thiết cho người dân. Các trạm này có thể được điều phối bởi chính quyền địa phương, nhưng cũng cần sự tham gia tích cực của các tổ chức xã hội và người dân, giúp tăng cường sự gắn kết và tính chủ động trong việc ứng phó với thiên tai.

3. Hỗ trợ tinh thần và đời sống tâm linh: cũng là một phần quan trọng không thể thiếu. Trong những hoàn cảnh khó khăn như thiên tai, người dân dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu và hoảng sợ. Các hoạt động hỗ trợ tinh thần, từ việc tổ chức các buổi thăm hỏi, động viên đến cung cấp các dịch vụ tâm lý, sẽ giúp họ giữ vững tinh thần, tạo niềm tin vào sự đoàn kết cộng đồng và hy vọng vào tương lai.

Một trong những điểm mạnh lớn nhất của các mô hình cứu trợ dựa vào cộng đồng là khả năng huy động nguồn lực và sự tham gia từ chính người dân. Trong bối cảnh thiên tai và người dân cần được hỗ trợ khẩn cấp, chính phủ và các cơ quan chức năng sẽ khó lòng quán xuyến toàn vẹn công tác cứu trợ. Do đó, việc khuyến khích và phát huy sự tham gia của cộng đồng, thông qua các mô hình cứu trợ, là giải pháp bền vững không chỉ cho hiện tại mà còn cho tương lai.

Những mô hình này không chỉ giúp hỗ trợ cứu trợ khẩn cấp trong tình hình thiên tai mà còn giúp xây dựng khả năng tự cường, tự quản lý của cộng đồng trong dài hạn. Khi mỗi cộng đồng đều được trang bị kiến thức và kỹ năng để tự ứng phó với các tình huống khẩn cấp, khả năng phục hồi và chống chịu của cả hệ thống sẽ được nâng cao. Đó là bài học lớn mà chúng ta đã rút ra từ đại dịch Covid-19 và cần được vận dụng một cách linh hoạt trong mọi tình huống khó khăn khác.

Thiên tai đang là một thách thức lớn đối với người dân miền Bắc, nhưng với sự đoàn kết và sức mạnh của cộng đồng, chúng ta hoàn toàn có thể vượt qua. Việc tái vận dụng những mô hình cứu trợ cộng đồng đã được Viện SocialLife nghiên cứu và đề xuất trong thời điểm đại dịch Covid-19 sẽ là bước đi phù hợp ở thời điểm này, giúp chúng ta không chỉ ứng phó tốt với tình hình hiện tại mà còn xây dựng một hệ thống cứu trợ bền vững, hiệu quả hơn cho tương lai.

Độc giả quan tâm có thể đọc toàn văn ebook: “Hỗ trợ người yếu thế trong đại dịch Covid-19: Hướng tiếp cận dựa vào năng lực cộng đồng” của nhóm tác giả Nguyễn Đức Lộc & Nguyễn Thu Quỳnh (2021) tại: https://sociallife.vn/sach-giay/Ho-tro-nguoi-yeu-the-trong-dich-COVID-19:-Huong-tiep-can-dua-vao-nang-luc-cong-djong/275

Thuý An tổng hợp