Viện SocialLife công bố và chuyển giao kết quả đề tài “Nghiên cứu đề xuất giải pháp để các doanh nghiệp ở tỉnh Vĩnh Long thực hiện tốt trách nhiệm xã hội”

SLO – Vào hôm qua (thứ ba, ngày 4/10/2022) Sở KH – CN tỉnh Vĩnh Long tổ chức lễ công nhận và bàn giao kết quả nhiệm vụ khoa học và công nghệ với các cơ quan ứng dụng, đề tài “Nghiên cứu đề xuất giải pháp để các doanh nghiệp ở tỉnh Vĩnh Long thực hiện tốt trách nhiệm xã hội” do Viện Nghiên cứu Đời sống Xã hội chủ trì thực hiện và PGS.TS. Nguyễn Đức Lộc làm chủ nhiệm đề tài. 

Ngày 4/10, Sở KH – CN tổ chức lễ công nhận và bàn giao kết quả nhiệm vụ khoa học và công nghệ với các cơ quan ứng dụng, đề tài “Nghiên cứu đề xuất giải pháp để các doanh nghiệp ở tỉnh Vĩnh Long thực hiện tốt trách nhiệm xã hội”

Đơn vị có trách nhiệm chính ứng dụng kết quả nghiên cứu là Sở kế hoạch và Đầu tư tỉnh Vĩnh Long, đơn vị phối hợp sử dụng kết quả là Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, Sở Công thương, Sở Tài chính, Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban Quản lý các khu công nghiệp Vĩnh Long. Đề tài đã được đánh giá cao về mặt khoa học và mức độ khả thi của đề tài khi ứng dụng vào thực tế tỉnh Vĩnh Long. 

Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp – Những thách thức trên đường phát triển

TP.HCM, Bình Dương… được xem là mẫu hình phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa. Tuy nhiên, đại dịch Covid -19 lần này đã làm bộc lộ những khoảng trống về chính sách An sinh xã hội khi các thiết kế hạ tầng đô thị chưa quan tâm đúng mức đến hạ tầng An sinh xã hội. Trong đó, có khía cạnh Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

Trong đại dịch COVID-19, trách nhiệm thiện nguyện của doanh nghiệp lại càng quan trọng, được xã hội và chính quyền đánh giá cao. Bối cảnh này đòi hỏi các doanh nghiệp thực hành CSR để đáp ứng các tiêu chuẩn về xuất khẩu hàng hóa và hợp tác quốc tế, tăng trưởng kinh doanh song song với đóng góp cho sự phát triển bền vững về kinh tế, xã hội và môi trường.

Vĩnh Long và có thể cả vùng ĐBSCL hiện nay có thể xem là thời kỳ đầu của quá trình phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp, dịch vụ…Trong Báo cáo chính trị Đại hội Đảng Bộ tỉnh Vĩnh Long lần thứ XI đánh giá về thực trạng thực hiện trách nhiệm xã hội doanh nghiệp tỉnh Vĩnh Long cho thấy thực tế còn không ít doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long chưa hiểu rõ hết vai trò quan trọng cũng như lợi ích từ việc thực hiện trách nhiệm xã hội mang lại nên đã thực hiện chưa nghiêm túc trách nhiệm xã hội của mình. 

Nhiều doanh nghiệp chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm xã hội trong sản xuất, kinh doanh. Một số mặt hàng nông sản thực phẩm chưa được đảm bảo chất lượng, thậm chí gây ô nhiễm môi trường để tối đa hóa lợi nhuận, … 

Nhận thức của doanh nghiệp về vấn đề giải quyết việc làm, tính bền vững trong việc làm và thu nhập của người lao động chưa được đồng bộ. Ý thức chấp hành pháp luật lao động của một số ít doanh nghiệp chưa thật sự được chú trọng. (Báo cáo chính trị Đại hội Đảng Bộ tỉnh Vĩnh Long lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025)

Việt Nam đã tham gia các hiệp định thương mại như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do Châu Âu và Việt Nam (EVFTA), v.v. trong đó, đặt ra các yêu cầu đối với doanh nghiệp phải tuân thủ theo các tiêu chuẩn về môi trường và quyền con người phổ quát. 

Tại hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu COP26, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có những phát biểu và cam kết giảm phát thải của Việt Nam đến năm 2050. Một báo cáo gần đây về nhận thức và mong đợi của người tiêu dùng thành thị và nông thôn đối với trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR) tại Việt Nam cho thấy đa số người tiêu dùng hiểu và mong đợi doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm xã hội. Đặc biệt, thế hệ trẻ như Gen Y, Gen Z có sự thay đổi và quan tâm nhiều hơn khi lựa chọn tiêu dùng các sản phẩm thân thiện với môi trường, có đóng góp cho cộng đồng. 

PGS. TS. Nguyễn Đức Lộc đang báo cáo kết quả nghiên cứu

Tình trạng lao động, việc làm của người lao động ở Vĩnh Long xét theo tiêu chí việc làm bền vững hiện nay cho thấy ở khía cạnh thu nhập về cơ bản đa số người lao động đảm bảo được cuộc sống đủ ăn, đủ mặc. Thời gian làm việc nằm trong mức quy định của luật, nhưng người lao động chịu nhiều áp lực tâm lý và ảnh hưởng sức khỏe khi làm việc theo yêu cầu về sản lượng và quy định làm việc theo ca, hay như vấn đề đối thoại trong môi trường làm việc giữa người lao động với người chủ lao động ở một số doanh nghiệp dường như mới chỉ tồn tại ở mặt hình thức.

Xét tình hình chung các doanh nghiệp hiện nay đang tập trung vào nghĩa vụ theo qui định pháp luật hơn là xem trách nhiệm xã hội như là một giá trị bền vững cho doanh nghiệp và cộng đồng địa phương. Kết quả khảo sát của đề tài cho thấy đối với các phúc lợi tăng thêm như hoạt động vui chơi, giải trí, lễ tết, các doanh nghiệp bước đầu đã chú ý thực hiện cho người lao động. Tuy nhiên đối với việc xây dựng nhà ở và nhà trẻ để hỗ trợ người lao động còn khá hạn chế. Chính vì vậy, để doanh nghiệp thực hiện tốt những trách nhiệm này cần có sự hỗ trợ từ cơ quan quản lý, chính quyền tỉnh Vĩnh Long.

Kết quả nghiên cứu của đề tài cũng cho thấy thực trạng thực hiện trách nhiệm xã hội doanh nghiệp tỉnh Vĩnh Long cho thấy thực tế còn không ít doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long chưa hiểu rõ hết vai trò quan trọng cũng như lợi ích từ việc thực hiện trách nhiệm xã hội mang lại nên đã thực hiện chưa nghiêm túc trách nhiệm xã hội của mình. 

Nhiều doanh nghiệp chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm xã hội trong sản xuất, kinh doanh. 

Về khía cạnh trách nhiệm với NLĐ đạt mức điểm trung bình chung của nhóm là 3,68 tương ứng với mức độ Đã thực hiện một phần (mức 4);

Khía cạnh trách nhiệm với môi trường có điểm trung bình chung của nhóm là 3,49 tương ứng với Đã thực hiện một phần (mức 4). Tuy đạt ở mức 4 nhưng mới chỉ ở số điểm đầu (3,41 – 4,20). 

Về trách nhiệm với cộng đồng địa phương, điểm trung bình chung của nhóm là 3,07 thấp nhất so với hai nhóm NLĐ và MT, mức điểm này tương ứng Đã lên kế hoạch để thực hiện (mức 3). 

Từ những phát hiện trên, đề tài đã có những đề xuất giải pháp đối với UBND tỉnh và các cơ quan đoàn thể và doanh nghiệp Vĩnh Long để định hình mô hình, tư duy phát triển bền vững và đảm bảo an sinh xã hội cho người dân, định hình mô hình phát triển riêng cho tỉnh Vĩnh Long, trong đó xác định an sinh xã hội cho người dân là trụ cột phát triển bền vững và tập trung vào phát triển hạ tầng phúc lợi xã hội cho người lao động. Đồng thời xây dựng cơ chế, thu hút doanh nghiệp đầu tư theo định hướng phát triển theo lợi thế riêng của tỉnh Vĩnh Long, có tính đến liên kết vùng và xác định khung điều kiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong thu hút đầu tư. 

Mong rằng với đóng góp về mặt khoa học và thực tiễn của đề tài sẽ góp phần cải thiện, nâng cao môi trường lao động tại tỉnh Vĩnh Long và mang lại lợi ích cho người lao động tại địa phương. Từ đó mở ra nhiều hơn những cuộc thảo luận về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, đề cao môi trường làm việc và tạo ra nhều việc làm bền vững trong tương lai gần.

Viện SocialLife