Xu thế mới: Bán trú cho người cao tuổi

SLO – Dịch vụ bán trú cho người cao tuổi giúp giảm tải gánh nặng chăm sóc trong các gia đình Việt Nam, mở ra cơ hội phát triển cho một phân khúc bất động sản xã hội đầy tiềm năng.

Mới vào Viện dưỡng lão Tâm An theo mô hình bán trú được 5 ngày, bà Đoàn Thị Hoa cho biết ban đầu còn bỡ ngỡ nhưng dần tìm thấy niềm vui, sự an ủi trong môi trường tập thể. Trước đó, khi ở nhà, bà gặp nhiều khó khăn vì bệnh teo não, đau cột sống và khả năng đi lại hạn chế.

“Hằng ngày, tài xế của viện đưa tôi đến sáng rồi chiều lại chở về. Con sợ tôi bệnh nên gửi vào đây để được chăm sóc, tập luyện ban ngày. Ở nhà buồn lắm, chỉ thui thủi một mình” – bà Hoa chia sẻ.

Chị N.C.T, thân nhân người cao tuổi sống ở Viện dưỡng lão Tâm An, cho biết trước khi vào viện dưỡng lão, sức khỏe cụ nhà chị không tốt, cần có người túc trực quan tâm. Chị T cho biết, con cháu dù rất muốn ở bên nhưng công việc và học tập không cho phép.

“Ban đầu gia đình còn băn khoăn khi đưa cụ vào viện dưỡng lão. Tuy nhiên, sau thời gian ở viện, sức khỏe và tinh thần cụ cải thiện rõ rệt, tính tình thân thiện, hòa đồng hơn. Tôi ấn tượng khi thấy cụ tham gia văn nghệ, nhảy múa trong lễ tết. Biết người thân được chăm sóc đúng cách, chúng tôi yên tâm hơn, không còn cảm giác tội lỗi khi không thể ở bên” – chị T tâm sự.

Tại TP.HCM, mô hình lớp học bán trú dành cho người cao tuổi đang trở thành điểm hẹn quen thuộc của nhiều người cao tuổi. Mỗi ngày, họ được con cháu đưa đến trung tâm như “đi học”, tham gia các hoạt động rèn luyện sức khỏe, giao lưu, học tập, rồi chiều lại trở về nhà quây quần bên gia đình.

Nguồn: Báo Pháp luật Online

Nguồn: Báo Pháp luật Online

Ở tuổi 70, bà Nguyễn Xuân Thu được con cháu tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội và động viên đến với lớp học bán trú cho người cao tuổi. Theo bà Thu, bà cảm thấy bản thân chưa nhất thiết phải tham gia lớp học này nhưng vì ông nhà bị đột quỵ, trí nhớ lúc nhớ lúc quên nên con gái khuyên mẹ đi cùng để tiện đồng hành với ba.

Từ chỗ dè dặt, bà chủ động duy trì việc đến lớp đều đặn, vừa khích lệ ông xã, vừa giúp bản thân tìm lại niềm vui mới. Tại lớp, bà Thu kết nối với nhiều bạn bè cùng lứa tuổi, tham gia các hoạt động bổ ích, chia sẻ và học hỏi lẫn nhau.

Trái ngược với bà Thu, ông Huỳnh Kim Hoàng bước vào lớp học với một tâm thế khác. Sau khi nghỉ hưu, cuộc sống của ông bỗng trở nên trống trải. Con cái vẫn luôn cố gắng quan tâm nhưng với lịch trình công việc bận rộn vào ban ngày, họ cũng khó có thể chu toàn, chỉ có thể dành nhiều thời gian cho ông vào buổi tối.

Cũng chính các con của ông đã tìm hiểu và động viên ông đến với trung tâm. Ban đầu còn lưỡng lự, nhưng chỉ sau một, hai ngày trải nghiệm, ông nhận ra tinh thần mình dần có sự thay đổi.

Trực tiếp đồng hành cùng các lớp sinh hoạt, bà Trần Thị Thu Hương, Giám đốc chuyên môn Trung tâm sinh hoạt và chăm sóc người cao tuổi Genki House, cho biết điểm khác biệt lớn nhất của trung tâm với các viện dưỡng lão truyền thống là mô hình “sáng đưa đi, chiều đón về”.

“Mô hình này không chỉ đảm bảo an toàn, chăm sóc toàn diện mà còn giúp người cao tuổi sống năng động, ý nghĩa hơn, như được “đi học” mỗi ngày” – bà Hương nói.

Theo bà Hương, người cao tuổi vốn rất nhạy cảm trước sự suy giảm sức khỏe và tinh thần, nếu thiếu sự quan tâm dễ rơi vào cảm giác bị bỏ quên, cô đơn. Qua đó, trung tâm cũng mong muốn tạo ra một không gian thân thiện, nơi các cụ được thư giãn, giao lưu và tìm lại sự kết nối.

Bà Trần Thị Thu Hương, Giám đốc chuyên môn Genki House (bìa phải) trong hoạt động làm sinh tố bơ cùng học viên. Nguồn: Báo Pháp luật Online.

“Quan trọng hơn, mô hình này còn thay đổi quan niệm của nhiều gia đình, chăm sóc cha mẹ không có nghĩa là gửi hẳn vào trung tâm, mà vẫn có thể duy trì sự gắn kết, đồng thời mang lại môi trường sinh hoạt chất lượng cho các cụ” – bà Hương nhấn mạnh.

Ngoài ra, dịch vụ đưa đón “sáng đưa đi, chiều đón về” tạo sự tiện lợi, an toàn và an tâm cho cả hội viên lẫn gia đình. Các gói hội viên linh hoạt, từ 3-5 ngày/tuần, theo buổi hay theo tháng, giúp gia đình dễ dàng lựa chọn phù hợp với thời gian và điều kiện kinh tế.

Mô hình bán trú như “nhà trẻ cho người già” tại viện dưỡng lão Tâm An. Nguồn: Báo Pháp luật Online.

Bà Mai Thị Hương, Giám đốc Viện dưỡng lão Tâm An, cho biết viện từng triển khai mô hình bán trú như “nhà trẻ cho người già” nhưng ban đầu ít được ưa chuộng vì nhiều người nghĩ vào viện là ở hẳn.

Một số cụ chọn bán trú nhưng chỉ sau vài ngày đã xin chuyển sang nội trú, do nhận thấy việc được chăm sóc, kiểm tra sức khỏe ba lần/ngày, có nhân viên y tế, oxy và xe cấp cứu đảm bảo an toàn, chu đáo hơn.

Hiện tại, trong số hơn 50 cụ đang sinh sống tại viện, chỉ còn một cụ duy trì bán trú, còn lại đều đã xin chuyển sang nội trú.

Theo bà Hương, để phát triển dịch vụ bán trú cho người cao tuổi trú bền vững, sáng đón các cụ đi và chiều chở các cụ về, viện phải chuẩn bị đội ngũ chăm sóc y tế vững vàng, có chuyên gia tâm lý. Ngoài ra, cần bố trí khu vực riêng cho người bán trú, bởi nhu cầu của họ thiên về sinh hoạt tinh thần hơn chăm sóc y tế chuyên sâu.

“Chúng tôi cũng tính toán lại toàn bộ từ bố trí xe đưa đón kèm nhân viên y tế, phòng khi trên đường đi có sự cố. Đó là những điều kiện cần thiết để mô hình này có thể nhân rộng trong tương lai” – bà Hương cho hay.

Học viên tại Trung tâm sinh hoạt và chăm sóc người cao tuổi Genki House trong hoạt động khiêu vũ. Nguồn: Báo Pháp luật Online.

TS Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), cho hay hiện nay, một số dự án chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi đã xuất hiện, nhưng giá thành thường vượt khả năng chi trả của phần đa người dân.

Dịch vụ bán trú cho người cao tuổi hứa hẹn sẽ giải quyết phần nào bài toán tài chính và tâm lý cô đơn cho người cao tuổi. Tuy nhiên, mô hình này vẫn còn khá mới, phần lớn các cơ sở hoạt động theo hình thức chăm sóc toàn thời gian với tình trạng quá tải rõ ràng.

Gia đình chị Ngọc Lan cho biết, khi khảo sát một số cơ sở chăm sóc người cao tuổi gần thành phố, mức giá được báo khoảng 17 triệu đồng/tháng cho phòng chung (4-5 người). Nếu chọn phòng riêng cao cấp, chi phí có thể lên đến 25 triệu đồng/tháng. Ngoài ra, các khoản như đưa đón, hỗ trợ khám chữa bệnh, làm thủ tục hành chính, mở tài khoản ngân hàng… đều được tính riêng.

Theo ông Lê Hữu Nghĩa, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA), việc phát triển rộng rãi dịch vụ bán trú cho người cao tuổi cần một hệ thống chính sách đồng bộ và quyết liệt hơn cả việc phát triển các dự án nhà ở xã hội.

Theo ông Nghĩa, trong bối cảnh thu nhập bình quân của đa số người dân còn hạn chế, nếu không có sự hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước hoặc các chính sách khuyến khích đầu tư, doanh nghiệp gần như không thể cung cấp dịch vụ với mức chi phí hợp lý cho đại đa số gia đình.

Trong khi đó, PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, chuyên gia kinh tế lại cho rằng: “Đây là lĩnh vực tiềm năng, chắc chắn phải phát triển. Để thị trường này bùng nổ, điều kiện tiên quyết không phải là ngân sách nhà nước mà cần có chính sách khuyến khích và cơ chế tài chính phù hợp.

Ông Huân hiến kế thêm rằng các cơ quan chức năng cần nghiên cứu xây dựng quỹ hưu trí tự nguyện. Với quỹ này, người lao động có thể chủ động đóng góp định kỳ ngay từ khi còn trẻ, coi đó như một kế hoạch tài chính dài hạn.

Ngoài ra, chuyên gia này nhấn mạnh đến các chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp như miễn giảm thuế, ưu đãi tiền thuê đất hoặc giao đất để triển khai dự án. “Đây là những ưu đãi cần thiết ban đầu. Khi thị trường đã vận hành, nó sẽ tự phát triển, không cần phụ thuộc vào ngân sách nhà nước” – ông Huân nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Thị Kim Thúy, Phó Giám đốc Trung tâm Dưỡng lão Thị Nghè (Sở Y tế TP.HCM), cho biết trung tâm từng tính đến mô hình chăm sóc người cao tuổi bán trú “sáng đưa đi, chiều đón về”. Mô hình này phù hợp với gia đình bận rộn, tránh để người già rơi vào cô đơn, song thực tế đa số các cụ vẫn chọn ở lại lâu dài để được chăm sóc chu đáo.

Theo bà Thúy, để thúc đẩy mô hình chăm sóc người cao tuổi bán trú phát triển, từng địa phương cũng cần chủ động xây dựng thiết chế tại phường, xã. Những cơ sở vật chất, trụ sở còn dôi dư sau sáp nhập có thể tận dụng làm nơi chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi.

“Những cơ sở vật chất, trụ sở còn dôi dư sau sáp nhập có thể tận dụng làm nơi chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi” – bà Thúy nói.

Tác giả: DI LINH – THUỲ LINH – HẢI NHI – Thiết kế: NGUYỄN DINH – Nguồn: Báo Pháp luật Online